Alles verandert.
Waar we gaan uitkomen, dat weet niemand. We leven in zeer abnormale - coronavirus - tijden. Wanneer ik 'uitzoom', zie ik Moeder Aarde. Ze wordt beter en ik zie de mens in al haar diversiteit, met best veel ‘connectie’. Als ik 'inzoom' zie ik statistieken, scenario's, hectiek, kwetsbaarheid, moed, verveling en nog veel meer. Te veel om op te noemen, voor mij tenminste.
Alles is veranderd.
We leven in een land met een 'intelligente lockdown’ en een ‘1,5 meter samenleving’. We leven en werken op manieren die voorheen onvoorstelbaar leken, vanuit ons huis met kinderen op de achtergrond of op schoot, vanuit slaapkamers, zolders, etc. We leren online, maken toetsen vanuit huis, nemen deel aan werkgroepen vanuit onze slaapkamers. We nemen afscheid zonder echt afscheid te kunnen nemen, surrealistisch bijna. We worden geacht te rouwen op ondenkbare - onmenselijke - wijze. Fysiek afstand houden, geen handdrukken, geen knuffels, geen ‘high-fives’. Laat staan een kus. Online verjaardagsfeestjes en virtuele cocktail parties worden ‘normaal’.
Wat zal veranderen?
Niemand weet het. Balanceren tussen donker en licht. Zoals mijn vriend en #FictionFriday partner-in-crime David onlangs schreef 'Praat achteraf zoveel je wilt; maar verwacht niet dat het veel zal betekenen. Wat gebeurt er eigenlijk echt? Dat weten we niet eens.' Het goede nieuws is dat de menselijke natuur niet echt zal veranderen. Zo stelt Yuval Harari in een interview met James Corden. Hij zegt bovendien dat 'het creëren van onze toekomst in onze eigen handen ligt. Het is niet vooraf bepaald. De keuzes zijn aan ons. We zijn sociale dieren. Eerdere pandemieën hebben ons ook niet veranderd.'
Ik ben een Yuval Harari-fan sinds de komst van zijn boek ‘Homo Sapiens’. Ik ben blij dat hij 'een begrip' is geworden. Harari denkt dat de komende weken fundamenteel zijn. Beslissingen die de komende weken zullen worden genomen, gaan de toekomst bepalen. Hij is van mening dat we beter dan ooit in staat zijn om zowel het virus zelf alsook de onderliggende oorzaken aan te pakken. Wel is Harari nogal 'somber' over het creëren van de toekomst, gezien het feit dat het ons aan internationale samenwerking, mondiale solidariteit en politieke wijsheid ontbreekt. Dat maakt het allemaal wel erg uitdagend.
Als ik dat in me opneem, voel ik een golf van emoties. Het doet me denken aan wat mijn vriend Tom vorige week beschreef: het gaan door een golf van emoties ‘van flow naar verlangen naar verplichting naar overleving naar onmogelijk’.
En kan ik daar weer uitkomen? Ja, ik zoom uit.
Ik reflecteer op mijn werk als adviseur en coach. Hoe ik mensen suggereer de pijn te omarmen, angst welkom te heten. Omarm het en voel. Sluit alles even buiten en voel. Luister naar je innerlijke demonen. Zoals Otto Scharmer van ‘Theory U’ ons leert: ‘om vooruit te komen, om naar de andere kant te komen, moet je door de neerwaartse curve gaan, de U’.
Het besef dat we niet alleen zijn, maakt een enorm verschil.
Samen kunnen we kracht putten uit deze tijd van crisis. Lukt dat ons eigenlijk? Lukt het je om tijd te nemen om te reflecteren en contact te maken, met familie, vrienden, collega’s? Hoe werkt het contact online, dat 'elkaar voelen' is toch echt anders? Kijk je naar voren, naar de toekomst en bespreek je verschillende scenario's?
Woorden kunnen ons in de steek laten, vooral in zeer stressvolle (of als zodanig ervaren) periodes. Het is goed om te weten dat we ook online in staat zijn om problemen, scenario's, angsten en dergelijke te kunnen onderzoeken, zonder teveel woorden te hoeven gebruiken. Er zijn vormen die we kunnen gebruiken, die ook tijdens online sessies goed kunnen werken. Krachtig om te weten.
Ik denk aan mijn overtuiging dat verhalen super belangrijk zijn en het belang van een gemeenschappelijk verhaal.
Dat is een van de overtuigingen van Harari: we hebben verhalen nodig om de wereld te begrijpen. Het is daarom juist nu heel belangrijk om gevoelig te zijn voor de manier waarop we beschrijven wat er nu gebeurt en waar we naartoe gaan. Online magazine Grist schreef een prachtig artikel over 'betere manieren om over een pandemie te praten'. Hoe meer artikelen ik lees over de 'economische depressie die eraan komt', hoe meer ik ervan overtuigd ben dat we 'die uitnodigen'.
Zullen we een ander verhaal en een andere verhalenstrategie creëren?
Dat kan zowel voor jou als individu alsook voor een bedrijf of organisatie werken. Welke rollen kunnen we in dat verhaal vervullen? Verhalen die bij ons blijven, maken gebruik van archetypen. Dat betekent dat we de archetypen kunnen verkennen. Welke archetypen spreken je aan en waarom? Welke herken je? Wat betekent dat voor het creëren van het verhaal en hoe we de toekomst willen vormgeven?
We gaan er komen. We zullen wel moeten. Het gaat over het 'hoe'. We spelen allemaal een rol, uiteindelijk. Laten we eens kijken of we kracht vinden en kunnen voortbouwen op de wijsheid die we hebben. Ik herinner enkele lessen die ik in de loop der jaren heb geleerd:
- oplossingen komen uit een 'multidisciplinaire aanpak en diverse teams'
- 'dichters, filosofen, psychologen zullen transformatie creëren' (Gus Speth)
- het belang van een nieuw gemeenschappelijk verhaal
Laat me weten of je dit wilt verkennen, voor jezelf en/of met je team(s). Ik heb tijd of kan tijd maken. Online sessies werken prima, vooral gezien de omstandigheden. Als je in Amsterdam bent gevestigd, kunnen we misschien ergens buiten elkaar ontmoeten en de vereiste afstand houden: 'verkennen, coachen en creëren tijdens het lopen'. Ik hoor graag van je. En voor zo’n eerste sessie betaal je nog niet, want dan verkennen we.